سال 548 هـ ق آسیب فراوان دیددر زمان چنگیز بقعه دچار ویرانی شد . در زمان غازان خان و سپس سلطان محمد خدابنده الجایتو در تعمیر و تزئین حرم مطهر کوشید . در قرن هشتم بنای حرم عبارت بوده است از : حرم ، مسجد بالاسر و چند بنای کوچک متصل به ضلع شمالی و یک مدرسه ( به تصریح ابن بتوته جهانگرد معروف ) . در زمان شاهرخ تیموری و همسرش گوهرشاد حرم مطهر توسعه قابل توجهی پیدا کرد .در این دوره سال 821 هـ ق نخستین مسجد جامع شهر مشهد با نام مسجد گوهرشاد در سمت قبله حرم مطهر بر پا شد سپس بنای «دارالحفاظ» «مسجد فرق الذکر» « دارالسیاده » و سر انجام « تحویل خانه یا خزانه بر پا شد پیرامون مجموعه نیز سه مدرسه به نام های مدرسه پریزاد ، مدرسه بالاسر ، مدرسه دودرب ساخته شد در زمان سلطان حسین بایقرا ( 875 ـ 912) به کوشش امیر علی شیر نوایی صحن کهنه و اساس ایوان طلا به وجود آمد صحن انقلاب در زمان شاه عباس اول وسعت یافت در زمان شاه طهماسب صفوی مناره نزدیک گنبد مرمت و طلاکاری شد و در سال 932 هـ ق خشتهای نفیس کاشی روی گنبد به خشتهای طلا مبدل شد بعد از غارت خشتهای طلای گنبد در شورش عبدالمؤمن خان ازبک شاه عباس در سال 11 هـ قبه تجدید بنای آن دستور استان‌ آذربايجان‌ غربي بزرگترين‌ درياچه‌ كشور يعني‌ درياچه‌ اروميه‌ را در كنار خود جاي‌ داده‌ است ‌. . آب‌ درياچه ‌اروميه‌ بي‌ نهايت‌ شور و ميزان‌ نمك‌ محلول‌ آن‌ دو برابر اقيانوس‌ها است‌ و به‌ همين‌ \nعلت‌ نيز آب‌ آن‌ هيچوقت‌ يخ ‌نمي‌زند . از زمان‌هاي‌ قديم‌ آب‌ درياچه‌ اروميه‌ به‌ علت‌ املاحي‌ كه‌ در آن‌ محلول‌ است‌، مورد توجه‌ بيماران ‌امراض‌ جلدي‌ و اطباء محل‌ بوده‌ است .استان‌ آذربايجان‌ غربي ب\nزرگترين‌ درياچه‌ كشور يعني‌ درياچه‌ اروميه‌ را در كنار خود جاي‌ داده‌ است ‌. اين‌ درياچه‌ در ارتفاع‌ 1267 متري‌ از سطح‌ دريا واقع‌ شده‌ است ‌. طول‌ آن‌ حدود 130 تا 140 كيلومتر وعرض‌ آن‌ بين‌ 15 تا 50 \nكيلومتر متغير است‌ و عمق‌ متوسط‌ درياچه‌ را 50 تا‌ 60 متر تخمين‌ زده‌اند. آب درياچه ‌اروميه‌ بي‌ نهايت‌ شور و ميزان‌ نمك‌ محلول‌ آن‌ دو برابر اقيانوس‌ها است‌ و به‌ همين‌ علت‌ نيز آب‌ آن‌ هيچوقت‌ يخ ‌ن\nمي‌زند . از زمان‌هاي‌ قديم‌ آب‌ درياچه‌ اروميه‌ به‌ علت‌ املاحي‌ كه‌ در آن‌ محلول‌ است‌، مورد توجه‌ بيماران ‌امراض‌ جلدي‌ و اطباء محل‌ بوده‌ است ‌. گل‌هاي‌ طبي‌ در درمان‌ بيماريهاي‌ دردبندها، پي‌ها و \nماهيچه‌ها (بر اثررماتيسم‌ يا عفونت‌) و بعضي‌ از بيماريهاي‌ زنانه‌ و نيز در درمان‌ ضربه‌هاي‌ وارده‌ به‌ استخوانها، بندها وقسمت‌هاي‌ نرم‌ اندام‌ مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد. فصل‌ آب‌ تني‌ معمولاً از اواي\nل‌ تير تا نيمه‌ دوم‌ مرداد طول‌مي‌كشد و از اين‌ زمان‌ به‌ بعد آب‌ درياچه‌ سرد مي‌شود. درياچه‌ اروميه‌ جزاير و شبه‌ جزيره‌هاي‌ متعددي‌ دارد كه‌ از اهميت‌ توريستي‌ قابل‌ توجهي‌ برخوردارند. اين‌ درياچه‌ \nداراي‌ 102 جزيره‌ كوچك‌ و بزرگ‌ است‌ كه‌ اهم‌ آنها عبارتند از: كبودان‌ (قويون‌ داغي‌) ، اشك‌، اسپير و آرزو.این سرو در 140 کیلومتری جنوب یزد، در جاده اصلی یزد-شیراز واقع است. این سرو در 140 کیلومتری جن\nوب یزد، در جاده اصلی یزد-شیراز واقع است. آب و هوای این منطقه در تابستان گرم و خشک و در زمستان سرد و خشک است. با توجه به پیشینه چند صد ساله، این شهر در شاهراهی قرار داشت که چین را به اروپا متصل می کردآ\nبشار شوي را برخی زيباترين آبشار ايران مي دانند كه در حوالی روستای شوی و در دامنه سزمستان این منطقه آماده برداشت می شوند.نرگس زارهای بهبهان چندی پیش در مراسمی با حضور رییس سازمان میراث فرهنگی ثبت ملی شدند تا به عنوان یکی از میراث های طبیعی ایران شناخته شوند.شهرستان بهبهان با داشتن نرگسزارهای متعدد یکی از قطب های گردشگری در خوزستان است که هر ساله در فصل زمستان شاهد گردشگران متعدد داخلی و خارجی برای بازدید از این نرگسزارها است.انبوه گل نرگس در بهبهان به قدری زیاد بوده که رنگ یکپارچه و طلایی گل نرگس از دور نمایان بوده و بوی عطرآگین آنها به مشام هر رهگذری می رسد.گل دهی نرگس همه ساله از نیمه دوم سال آغاز و تا پایان بهمن و گاهی نیز نیمه اول اسفند در بهبهان ادامه دارد. در نرگس زارهای بهبهان چهار نوع گل نرگس شناسایی شده که نرگس «شهلا» وسعت بیشتری را در این مناطق به خود اختصاص داده استقله میشو (میشو داغی) در جنوب شهرستان مرند و روستای مشهور پیام و در كنار پیست اسكی آن قرار گرفته است؛ قله ای که یكی از زیباترین و پر جاذبه ترین قله های آذربایجان به حساب می آید و این روزها با برفگیر شدن، چهره متفاوتی پیدا کرده است.رشته کوهستانى میشوداغ، با امتداد شرقی غربی و در حدفاصل دشت مرند و جلگه شبستر قرار گرفته و خیال به پرواز در می‌آید. هر صخره به شكلی فریاد می‌زند؛ به این اشكال «آدمك جیان» هم گفته می‌شود، علت پدیدار شدن آنها در این شكل مبهم است، شاید برای ما... حالا باید به وردیج و واریش رفت، نه این كه شما را تنها به دیدن باغستان‌های سیب، گیلاس، هلو، گلابی، گردو و انگور تشویق كنیم كه این هم خود موهبتی است؛ بلكه به این دلیل كه تابستان فصل آن است، فصل كه عوض شد فكر رفتن را هم از سر بیرون كنید، به دلیل این كه در رشته كوه‌های البرز هوا سخت سرد می‌شود؛ حتی اهالی هم، بویژه واریشی‌ها كه روستایشان در یك دره واقع شده است، در سرما تاب ماندن را نداشته و به شهر می‌روند و واریش تنها یك منطقه ییلاقی برای آنها به شمار می‌آیداما در رفتن هم باید مراقب بود؛ خیلی زیاد! گاهی این منطقه به دلیل دارا بــــــــودن آب و هوای خنك بویژه در گرمای طاقت فرسای تابستان، پذیرای جمعیت زیادی از شهرنشینان می‌شود، تا آن اندازه زیاد كه زندگی عادی بر اهالی سخت می‌شود، حتی آزرده هم می‌شونداین را هم باید اضافه كرد كه هرچند سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، این روستا را به عنوان منطقه‌ای توریستی و فاقد كاربری صنعتی اعلام كرده است، اما دیگر نهادهای ذی‌ربط هیچ